Nihayet özlediğimiz güneşli günlere kavuştuk çok şükür. Mart’tan sonra Nisan göz açıp kapayıncaya kadar geçer, Mayıs’ın 6’sında hıdırellez geliverir. İnanışa göre Hızır ancak temiz evlere uğradığından bahar temizliği hıdırellezden önce bitirilmelidir. İnançlar kişiden kişiye değişse de bazı gerçekler gözardı edilemez.
Bahar temizliği insanın evine de, ruhuna da iyi gelir. Pırıl pırıl, yeni bir başlangıç için kolların sıvanacağı bahar aylarında çocuklarını, ailelerini, kendilerini kimyasal temizlik ürünlerinden korumaya çalışan kadınlarda bir faaliyettir gidiyor. Artık temizlikte sirke, karbonat ikilisi aşılarak ev yapımı enzimli temizlik ürünleri imalatına geçilmiş. Şimdi kim olsa merak eder, tabii biz de ettik ve enzimli temizleyicimizi tariflere göre yapıp, sonucu beklemeye başladık.
Meraklısına malzemeler limon, portakal kabukları, doğal şeker veya pekmez, birazcık hamur mayası, 1 kavanoz veya şişe. Foto-tarif de burada:
Doğal şekerimiz olmadığı için 1 litrelik kavanoz için yaklaşık 50 gr. harnup (keçiboynuzu) pekmezi kullandık, şeker olsaydı yine 1 litrelik kap için 50 gr. kullanacaktık.
Yaklaşık yarım kilo doğranmış limon veya portakal kabuğu veya her ikisi. Kabuklar blender yardımıyla da parçalanabilir, zira ne kadar küçük olurlarsa o kadar iyi. Biz biraz aceleye getirdik.
1 litrelik kavanoza kabukları, pekmezi ve limon kabuklarını buzdolabında biriktirirken içinde sakladığımız suyu da ekledik. Sıra mayaya geldi. 1 tatlı kaşığı mayayı ilave ettikten sonra kavanozu kapatıp iyice çalkaladık.
Kavanozu kapattıktan sonra günün tarihini yazdığımız etiketi de üzerine yerleştirdik. Taşmalara karşı altına bir kap ayarladık ve ılık bir yerde beklemeye aldık.
Enzimi oluşturan mikroorganizmaların havasız ortamda ve oda sıcaklığında üremesi gerekiyor. Bu yüzden kapak daima kapalı kalmalı, ancak kavanozda açığa çıkacak gazı çıkarmak için arada bir gevşetildikten sonra tekrar sıkıştırılmalı. Tariflere göre enzim oluşumu maya kullanıldığında yaklaşık 2 haftada, maya yoksa 4 haftada gerçekleşiyor. Daha sonraki uygulamalarda ise maya yerine evde üretilmiş bu enzimden ekleniyor.
İlk günlerde kavanozdan taşıp tabakta biriken suyun dehşet verici, berbat kokusu epey caydırıcıydı. Hatta insan, evim güzel kokmadıktan sonra ne anladım o temizlikten diye düşünmeden edemiyor. Bu durumda kokudan kurtulmak için kavanozu açmadan tabağıyla birlikte sudan geçirmek yeterli oluyor. Lakin, sabırla koruk helva, dut yaprağı atlas olurmuş ya, kötü koku bir -iki gün sonra kayboldu. Bir hafta sonra ise,anlaşılan işler yolunda gitmiş ki o berbat kokunun yerini şekerle kavrulmuş meyve kabukları kokusu aldı. Ayrıca bir de ananas kabuklarıyla, maya yerine EM kullanarak yaptığımız diğer kavanozun kokusu da şimdilik harika.
Enzim olduktan sonra bir tülbent veya eski bir tişört yardımıyla süzülecek ve zehirsiz, çevre dostu bu temizleyici su ile karıştırılarak kullanılacak. Enzimdeki mikroorganizmaların çalışabilmesi için en fazla 40 derece sıcaklığında su kullanmak gerektiği unutulmamalı.
Deneyenlerin önerdiği kullanım şekli ve ölçüleri şöyle:
Bulaşık ve çamaşır için 1/4 çay fincanı (cup) enzim;
Banyo ve tuvalet temizliğinde kirleri kolayca sökmek için 10 ölçü suya 1 ölçü enzim;
Kumaş ve yer döşemelerindeki inatçı kir ve kokular için sulandırmadan;
Meyve ve sebze yıkarken 10 ölçü suya 1 ölçü enzim;
Mutfak lavaboları ve boru tıkanıklıklarında konsantre olarak veya posasıyla birlikte;
Hamam böcekleri ve karıncalara karşı sulandırılmadan (lavabo, küvet borularına dökülerek);
Yerleri silmek için 20 ölçü suya 1 ölçü enzim;
Çiçekli çiçeksiz bitkilere gübre olarak 20 ölçü suya 1 ölçü enzim (yerlerin silindiği su da kullanılabilir);
Cilt bakımında yüz temizleyici veya tonik olarak 2 ölçü suya 1 ölçü enzim;
Otomobilleri yeni cilalanmış gibi temizlemek için 20 ölçü suya 1 ölçü enzim kullanılmalı.
Böylece kimyasallarla temizlendiğimizi sanırken büsbütün kirlendiğimizi, yuvamızı temizlerken gezegeni kirlettiğimizi gözardı etmeden, çoluğumuzu çocuğumuzu zehirlediğimiz kuşkusuna kapılmadan gönül ve enzim rahatlığıyla bir bahar temizliği yapabiliriz. Üstelik bu temizliğin atıklarıyla bitkilerin besleneceğini bilmek de cabası.
Hem, kimbilir, belki de böylece hıdırellez gecesi gül dallarının altına bıraktığımız hayallere biraz daha yaklaşmış, bastığı yeri yemyeşil yaptığı rivayet edilen Hızır’ın işini de kolaylaştırmış oluruz.